Polacy i Kościół: Spadek Wiernych w Daneach Statystycznych
Zmiany w polskim religijnym pejzażu stają się coraz bardziej zauważalne, co potwierdziły wyniki najnowszego badania przeprowadzonego przez Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS). Trend, który widać wyraźnie od początku pandemii, dotyczy spadku liczby osób deklarujących się jako wierzące.
Według sondażu CBOS, tylko 78% Polaków identyfikuje się teraz jako wierzących, w tym 9% jako głęboko wierzących. To znaczące spadki w porównaniu do przeszłości, kiedy to liczba wierzących przekraczała 90%. Jeszcze w 2019 roku tylko 8% badanych deklarowało niewiarę, podczas gdy obecnie, według badania, jest to już 14%.
Dostrzegalne są także zmiany w zakresie uczestnictwa w praktykach religijnych. W czasie ostatnich lat odsetek osób uczestniczących w niedzielnej mszy spadł do 34%, co jest najniższym wynikiem od momentu rozpoczęcia pomiarów przez CBOS. Antagonizm ten jest jeszcze wyraźniejszy w kontekście frekwencji na mszach świętych, która w czasie pandemii mocno się zmniejszyła.
Podczas gdy regularne praktykowanie wiary (rozumiane jako uczestnictwo w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu) wykazuje powolniejszy spadek, utrzymując się na poziomie 5% od 2015 roku, odsetek osób uczestniczących w praktykach religijnych sporadycznie, czyli raz lub dwa razy w miesiącu, pozostaje stosunkowo stabilny.
Dodatkowo, aż 22% badanych wskazało, że w ogóle nie bierze udziału w praktykach religijnych. To dynamiczny wzrost, porównując z latami wcześniejszymi, gdzie liczba ta utrzymywała się na poziomie 9-11%. Warto zwrócić uwagę, że ta tendencja może mieć swoje źródło w konsekwencjach pandemii COVID-19, które wpłynęły na zmianę zachowań społecznych i ograniczenia w zgromadzeniach publicznych.
Mimo spadających wskaźników, wciąż większość badanych, 39%, klasyfikuje się jako wierzących i praktykujących regularnie lub nieregularnie, podkreślając w ten sposób istotny aspekt kulturowego DNA Polski. Większość dorosłych mieszkańców Polski (88,8%) nadal identyfikuje się z Kościołem rzymskokatolickim.
Na tle tych zmian widać, jak ważne dla społeczeństwa jest zachowanie otwartości na dialog. Stawia to Kościół i instytucje religijne przed zadaniem odnowienia dynamiki duchowej i adekwatnego reagowania na zmieniające się potrzeby wiernych.